Tác dụng của sữa tươi và những câu hỏi tại sao không được cho trẻ chỉ uống sữa bò thông thường (sữa tươi)? Và trẻ độ tuổi nào thì được uống sữa tươi?
1. Tác dụng của sữa tươi đối với trẻ
- Sữa tươi là các loại sữa có nguồn gốc từ động vật như bò sữa, cừu, dê ở dạng nước lỏng chưa qua chế biến hoặc chỉ mới sơ chế, chưa tiệt trùng, khử trùng. Nói một cách dễ hiểu hơn, sữa tươi là sữa dạng nước sau khi được vắt thì được tiệt trùng sơ qua rồi bảo quản lạnh trước khi sử dụng.
- Sữa nguyên kem là sữa được mang đi diệt khuẩn (thanh trùng) mà không hề có sự tham gia của các chất phụ gia hay chất bảo quản nào khác, sau đó được đóng gói và đem đi tiêu thụ trên thị trường.
- Sữa tươi và sữa nguyên kem đều là những loại sữa đã được thanh trùng, tiệt trùng ở nhiệt độ cao trong thời gian ngắn, đảm bảo diệt sạch vi khuẩn mà vẫn đảm bảo hàm lượng dinh dưỡng, giúp trẻ phát triển, đặc biệt là về chiều cao và cân nặng. Sữa nguyên kem do được tiệt trùng ở nhiệt độ thấp hơn nên thường hàm lượng dinh dưỡng cao hơn sữa tươi đôi chút. Cả hai loại sữa này đều không chứa chất phụ gia nên an toàn cho hệ tiêu hóa của trẻ, đem đến những lợi ích nhất định khi sử dụng:
• Phát triển chiều cao: Sữa và các sản phẩm từ sữa có lượng canxi tự nhiên dồi dào cần thiết cho sự tăng trưởng và phát triển xương khỏe mạnh của trẻ. Việc tiêu thụ đủ lượng sữa từ thời thơ ấu và trong suốt cuộc đời có thể giúp xương của trẻ chắc khỏe, ngăn ngừa loãng xương.
• Tăng cường thể lực: Chất đạm trong sữa có chất lượng sinh học cao, giúp trẻ phát triển kỹ năng vận động và củng cố cơ bắp, giúp chuyển hóa các chất dinh dưỡng trong cơ thể.
• Tăng cường miễn dịch: Sữa tươi, sữa nguyên kem và sữa tách béo đều giúp cung cấp đầy đủ các chất dinh dưỡng, vitamin, và khoáng chất dồi dào cho cơ thể. Uống sữa tươi thường xuyên giúp trẻ duy trì sức khỏe tốt, tăng cường hệ miễn dịch, đồng thời nồng độ vitamin D trong máu cũng cao hơn.
2. Tại sao không được cho trẻ chỉ uống sữa bò thông thường (sữa tươi)? Và trẻ độ tuổi nào thì được uống sữa tươi?
- Câu trả lời đơn giản là vì trẻ sơ sinh không thể tiêu hóa sữa tươi một cách hoàn toàn hay dễ dàng như khi trẻ tiêu hoá sữa bột dù cả hai loại đều chế biến từ sữa bò.
- Sữa tươi có chứa hàm lượng đạm và khoáng chất cao, có thể gây gánh nặng cho thận chưa trưởng thành của trẻ sơ sinh. Thêm vào đó, sữa tươi thiếu lượng sắt thích hợp, vitamin C và các chất dinh dưỡng khác cần thiết cho trẻ; thậm chí có thể gây thiếu máu do thiếu sắt ở một số trẻ, vì đạm trong sữa tươi có thể gây kích ứng niêm mạc dạ dày và ruột, dẫn đến mất máu trong phân. Sữa tươi cũng không chứa các loại chất béo lành mạnh nhất cho trẻ đang phát triển. Chính vì những lý do này, trẻ em trong mười hai tháng đầu đời (dưới 12 tháng tuổi) không nên dùng sữa tươi thông thường. Để trẻ dùng được, sữa bò phải chế biến lại cho phù hợp theo các tiêu chuẩn qui định, vì vậy có tên gọi là sữa công thức (sữa bột như ta thường thấy)...
- Khi trẻ hơn 12 tháng tuổi, bạn có thể cho trẻ uống sữa tươi hoặc sữa giảm chất béo (2%), miễn là trẻ được cung cấp một chế độ ăn đặc cân bằng (ngũ cốc, rau, trái cây và thịt). Nhưng hãy giới hạn lượng sữa của trẻ ở mức 1 lít trong ngày. Vì nếu nhiều hơn lượng sữa này có thể gây dư năng lượng và làm giảm cảm giác thèm ăn các loại thức ăn khác cần thiết cho trẻ. Nếu trẻ vẫn chưa ăn được nhiều loại thức ăn rắn, hãy tư vấn với bác sĩ nhi khoa về chế độ dinh dưỡng tốt nhất cho trẻ.
- Cần lưu ý là không cho trẻ uống sữa 1% (ít béo) hoặc không béo (tách béo) trước 24 tháng tuổi. Vì ở độ tuổi này, trẻ vẫn cần hàm lượng chất béo cao hơn. Nếu con bạn thừa cân hoặc có nguy cơ bị thừa cân, hoặc nếu tiền sử gia đình bị béo phì, cao huyết áp hoặc bệnh tim, bác sĩ nhi khoa có thể đề nghị dùng sữa 2% (đã giảm chất béo) để thay thế.
Lưu ý: Sữa nguyên chất có hàm lượng chất béo chiếm 3,25% tổng trọng lượng sữa. Sữa 2% có hàm lượng chất béo chiếm 2% tổng trọng lượng sữa; sữa 1% có hàm lượng chất béo chiếm 1% tổng trọng lượng sữa; sữa tách béo có hàm lượng chất béo chiếm 0% tổng trọng lượng sữa.
- Sau 24 tháng tuổi, bạn nên trao đổi với bác sĩ nhi khoa về nhu cầu dinh dưỡng của trẻ, bao gồm cả việc lựa chọn các sản phẩm sữa ít béo hoặc không béo.
- Cần nhớ, sữa mẹ luôn là thức ăn tốt nhất cho sự phát triển của trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Cần cho trẻ bú mẹ đến ít nhất 24 tháng.